حامد فوقانی: مدتی است که طرح «اصلاح تقسیم‌بندی مناطق تهران» سر زبان‌ها افتاده که البته واکنش‌های مختلفی را به همراه داشته است؛ چه آنکه برخی معتقدند اجرای این طرح می‌تواند تأثیرات منفی روی بازار مسکن بگذارد و چه آنطور که برخی دیگر آن‌را سبب چابکسازی در اداره شهر و حتی کاهش سفرهای درون شهری شهروندان می‌دانند.

 در اين ميان نكته اصلي اينجاست كه هنوز مطالعات مربوط به اين طرح به سرانجام نرسيده و مديران شهري تهران، تأييد نهايي منطقه‌بندي جديد شهر تهران را به بعد از تصويب لايحه مديريت شهري موكول مي‌كنند. آنگونه كه ناصر اماني، معاون برنامه‌ريزي، توسعه شهري و امور شوراي شهرداري تهران نيز تأكيد كرده نقشه‌اي كه به تازگي در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شده و در آن شهر تهران به 11منطقه تقسيم شده است، مورد تأييد نيست.

با وجود اين، تمامي مديران شهري با تجديد نظر درخصوص منطقه‌بندي تهران به‌خاطر تغييرات در وسعت و ميزان جمعيت شهر موافقند. احمد دنيامالي، رئيس كميسيون عمران و حمل‌ونقل شوراي شهر تهران در همين رابطه اعتقاد دارد كه در تقسيم‌بندي كنوني مناطق پايتخت، مرزها به‌شدت در هم تداخل دارند و با شرايط فعلي ايجاد‌شده از نظر تكميل شبكه‌هاي بزرگراهي و پيشرفت بسيار زياد سيستم حمل‌ونقل عمومي، كاهش تعداد مناطق اجتناب‌ناپذير است. پژمان پشمچي‌زاده، معاون شهرسازي و معماري شهرداري تهران اما آنچه باعث شده طرح اصلاح تقسيم‌بندي مناطق تهران بااهميت باشد را بروز تغييرات ساختاري در مديريت شهرداري عنوان كرد. وي با اشاره به اينكه موضوع ناحيه محوري در چند سال گذشته يكي از اساسي‌ترين رويكردهاي مديريتي شهرداري تهران بوده است، گفت: زمينه‌ساز طرح اين موضوع توسعه و تقويت مديريت محلي است. وي در عين حال به 2دليل اكنون را زمان مناسبي براي اجراي طرح تغيير منطقه‌بندي تهران نمي‌داند: اول آنكه اكنون در سال پاياني فعاليت شوراي شهر چهارم قرار داريم و اين باعث كاهش كيفيت تصويب نهايي طرح مي‌شود و دوم هم اينكه ممكن است در كوتاه‌مدت و ميان‌مدت رونق بازار ملك را بازهم دچار تعويق كند.

  • سناريوهاي مختلف

در اين بين، سناريوهاي مختلفي براي تغيير در منطقه‌بندي شهر تهران ارائه شده است. نكته اينجاست كه در همه سناريوها، كاهش تعداد مناطق شهر مطرح شده است. در يكي از سناريوها 6 يا 8 منطقه از تهران پس از ادغام آنها با هم كم شده و سپس يك‌منطقه جديد تعريف مي‌شود. در اين مدل تهران با 15 يا 17منطقه اداره خواهد شد. در سناريوي ديگري هم تهران به 7حوزه يا منطقه تقسيم مي‌شود. البته اماني، معاون شهردار احتمال داده است كه شهر تهران همان 22منطقه بماند اما مرزبندي‌هاي جديد ارائه شود. از سوي ديگر اينطور كه عنوان شده براساس رويكرد محله‌محوري نواحي شهر از 116به 161و تعداد محله‌ها از 376به 539محله افزايش مي‌يابد.

  • اول، تحقق مديريت يكپارچه

همانطور كه گفته شد تمام راهكارها و مطالعات صورت گرفته درخصوص منطقه‌بندي جديد براي شهر تهران در حد طرح اوليه است. اماني نيز اعلام كرد كه براي رسيدن به نتيجه نهايي بايد درخصوص آن مطالعه دقيق بر مبناي مولفه‌هاي شهرنشيني چون بافت جمعيتي، ساختار محله‌ها و همچنين نحوه ارتقاي ارائه خدمات شهري صورت پذيرد. به گفته وي از سوي ديگر رسيدن به اهداف اين طرح تنها درصورت عزم ملي و مشاركت حداكثري دولت و تمام دستگاه‌هاي حاكميتي مقدور است.

رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي شهر تهران هم تأكيد كرد كه تمام ابعاد اين ادغام و كاهش اعم از فرهنگي، اجتماعي و... نياز به بررسي دقيق دارد. محمد سالاري بر اين نظر است كه مديريت شهري براي اين منظور بايد مشاوران زيادي را به خدمت بگيرد و به مطالعات انجام شده گذشته نبايد بسنده كرد؛ زيرا ايده‌هاي نويي مطرح شده‌اند.
دنيامالي، رئيس كميسيون عمران شورا هم از طرف ديگر مهم‌ترين نكته مورد توجه در طرح منطقه‌بندي جديد تهران را موضوع مديريت يكپارچه شهري دانست.

  • چند آمار در ناهمگوني جمعيتي و جغرافيايي بين مناطق تهران

تهران به‌عنوان پايتخت ايران در زمان شكل‌گيري مساحتي حدود 3كيلومترمربع داشت اما با تغييرات سياسي و افزايش جمعيت شهر دستخوش دگرگوني منطقه‌اي و افزايش مساحت شد به طوري كه در سال 1347، نخستين طرح جامع شهر تهران ابلاغ شد كه در آن مساحت شهر با افزايشي خيره‌كننده به 181كيلومترمربع رسيد. اين مساحت به 12ناحيه تقسيم شده بود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي، تعداد مناطق تهران به 20منطقه افزايش يافت. بعد از اين در ابتداي دهه 70و پس بررسي‌هاي مجدد غرب شهر تهران، 4منطقه جديد 9، 5، 20و 21ايجاد شد و تعداد مناطق تهران بر اثر تغييراتي به 22منطقه افزايش يافت.

حال تهران با 730كيلومترمربع داراي 22منطقه است كه بيست و پنجمين شهر پرجمعيت و بيست‌و هفتمين شهر بزرگ جهان به‌شمار مي‌آيد و اختلافات جمعيتي و خدماتي در مناطق باعث شده تا تغيير منطقه‌بندي شهر دوباره مطرح شود. چند نكته زير در اين مسئله حائز اهميت قرار گرفته است:
كوچك‌ترين منطقه تهران بيش از 9كيلومترمربع و بزرگ‌ترين منطقه تهران بيش از 62كيلومترمربع مساحت دارد.
منطقه 17كوچك‌ترين منطقه تهران است، اما به‌طور معمول بيش از 300هزار نفر جمعيت در اين منطقه سكونت دارند. بيشترين بافت فرسوده نيز در اين منطقه وجود دارد.
منطقه 4يك دهم مساحت تهران را دارد اما مناطق 9و 10به اندازه يك ناحيه منطقه 4 نيز نيستند.
جمعيت منطقه 4تهران بيشتر از دو برابر جمعيت مركز استان يزد يا 5منطقه ديگر است.

کد خبر 354184

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار شهری

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha